SKKN Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 24-36 tháng tại Trường Mầm non Hải Thiện
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất ở trường mầm non. Vì ngôn ngữ sẽ giúp trẻ bày tỏ, trao đổi và giao tiếp với nhau trong học tập cũng như vui chơi. Ngôn ngữ là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hóa. Trẻ 24- 36 tháng tuổi là thời kỳ ngôn ngữ phát triển mạnh nên vấn đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ được tốt đòi hỏi người giáo viên cần có những giải pháp hay, hấp dẫn nhằm thu hút trẻ vào các hoạt động, dạy cho trẻ nói chính xác, nói chuẩn tiếng việt, câu nói có nghĩa.
Trong năm học 2022 - 2023 khi được nhà trường phân công nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục lớp nhà trẻ 24 -36 tháng B, tôi hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển vốn từ và ngôn ngữ cho trẻ. Đây là độ tuổi mà ngôn ngữ của trẻ có sự phát triển mạnh mẽ. Chính vì vậy giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở độ tuổi này là vấn đề hết sức quan trọng. Tôi đã không ngừng tìm ra các biện pháp tích cực nhằm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, đặc biệt thông qua các hoạt động dạy trẻ đọc thơ, kể chuyện. Nhận thức được vấn đề trên, tôi đã chọn biện pháp: “Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 24-36 tháng” tại trường Mầm non Hải Thiện.
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 24-36 tháng tại Trường Mầm non Hải Thiện
2 - Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá đúng khả năng về ngôn ngữ của trẻ, để chọn biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất đạt được kết quả cao, nên ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá trẻ và đạt kết quả như sau: Kết quả khảo sát lĩnh vực phát triễn ngôn ngữ của trẻ của đầu năm như sau: STT Tiêu chí Số trẻ Đạt Chưa đạt Số trẻ Tỷ lệ Số trẻ Tỷ lệ Vốn từ 1 14 6 42% 8 58% Khả năng nghe và hiểu ngôn 2 14 6 42% 8 58% ngữ Khả năng phát 3 âm 14 5 36% 9 64% Khả năng nói đủ 4 14 5 36% 9 64% câu, rõ ràng Qua kết quả khảo sát đầu năm tôi thấy tỷ lệ đạt ở trẻ còn thấp. Đây cũng chính là điều làm cho tôi rất lo lắng. Cho nên bản thân tôi đã mạnh dạn đề ra một số biện pháp như sau. 2. Nội dung biện pháp 2.1 Sử dụng thơ, truyện vào hoạt động chơi tập có chủ đích để phát triển ngôn ngữ cho trẻ Thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với thơ, chuyện nhằm giúp trẻ hiểu nội dung câu chuyện, trả lời được các câu hỏi về tên câu chuyện, tên của các nhân vật trong câu chuyện, trẻ đọc được bài thơ với sự giúp đỡ của cô giáo + Trước tiên giáo viên phải chuẩn bị đồ dùng phục vụ cho hoạt động phải đảm bảo: + Chuẩn bị tranh ảnh phù hợp với nội dung bài thơ, câu chuyện, tranh ảnh phải hấp dẫn thu hút trẻ, hình ảnh trên máy vi tính thì phải sinh động lôi cuốn trẻ. + Đối với câu chuyện thì giáo viên phải kể diễn cảm, thể hiện đúng ngữ điệu của các nhân vật, đối với bài thơ thì giáo viên đọc rõ ràng, ngắt đúng nhịp và thể hiện tình cảm trong bài thơ để thu hút trẻ. Ví dụ: Cô kể cho trẻ nghe câu chuyện “Đôi bạn nhỏ”. - Sau khi cô kể chuyện cho trẻ nghe 1-2 lần thì cô diễn giải nội dung câu chuyện cho trẻ dễ hiểu. Sau đó cô đặt các câu hỏi cho trẻ trả lời, giúp trẻ nhớ được nội dung câu chuyện và từ vừa học thông qua trả lời các câu hỏi của cô thì khả năng nói của trẻ sẽ nhiều hơn: + Trong câu chuyện có những nhân vật nào? + Ai đây? (Bạn Gà, bạn Vịt, Cáo) + Hai bạn Gà và Vịt trong câu chuyện cô kể rủ nhau đi đâu? 4 Hoặc một số bài thơ mà cô sưu tầm được qua sổ tích lủy chuyên môn để phù hợp với từng đối tượng trẻ và chủ đề mà trẻ đang học. Như vậy thông qua giờ đón trẻ, cô trò chuyện cùng trẻ, trẻ đọc thơ cùng cô nhiều lần, qua việc trẻ trả lời câu hỏi của cô. Như vậy thông qua hoạt động này đả giúp ngôn ngữ của trẻ phát triển hơn trẻ tự tin hơn khi đọc thơ cùng cô, cùng bạn, mạnh dạn khi giao tiếp b. Hoạt động trả trẻ Cô luôn trao đổi với phụ huynh dành thời gian để tâm sự với trẻ, lắng nghe trẻ nói, khi trò chuyện với trẻ phải nói rõ ràng mạch lạc, để trẻ nghe cho rõ. Cha mẹ và người thân phải cố gắng phát âm cho đúng để cho trẻ bắt chước, hạn chế nói tiếng địa phương. Cô cho trẻ đọc bài thơ : “Chia tay” Chia tay cô giáo Con về với mẹ rồi Hẹn cô ngày mai Con sẽ đến nhé! Thông qua giờ hoạt động trả trẻ, ngoài thời gian trao đổi với phụ huynh, thông qua việc cho trẻ đọc cùng cô những bài thơ gần gủi như vậy giúp trẻ dần dần hoàn thiện và phát triển hơn về ngôn ngữ của mình., và củng qua giờ hoạt động này giáo dục trẻ biết vâng lời cô giáo, biết chào cô giáo khi ra về, và chào hỏi lể phép khi gặp người lớn c. Thông qua hoạt động góc Ví dụ: Trong góc “Bé kể chuyện cùng cô” những trẻ chơi ở góc sách thì trẻ được xem tranh các câu chuyện, bài thơ mà trẻ đã học, trẻ có thể xem tranh và nhớ tên nhân vật trong câu chuyện, cô gợi ý cho trẻ trả lời các câu hỏi của cô và đọc các bài thơ đã học. Ở hoạt động này tôi luôn hướng dẫn, động viên, khen ngợi trẻ kịp thời Như vậy trong một giờ hoạt động học trẻ không thể phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện được mà phải thông qua các hoạt động khác trong đó có hoạt động góc. Đây có thể coi là một hình thức quan trọng nhất, bởi giờ chơi có tác dụng rất lớn trong việc phát triển vốn từ, đặc biệt là tích cực hoá vốn từ cho trẻ. Thời gian chơi của trẻ chiếm nhiều nhất trong thời gian trẻ ở nhà trẻ, là thời gian trẻ được chơi thoải mái nhất. Trong quá trình trẻ chơi trẻ có điều kiện học và sử dụng các loại từ có nội dung khác nhau. d. Thông qua hoạt động ngoài trời Hoạt động ngoài trời tạo điều kiện cho trẻ được quan sát, trò chuyện cùng cô và bạn về các sự vật hiện tượng xung quanh như một số đặc điểm của cây cối, con vật, thời tiết, hoạt động của con người Hoạt động này góp phần không nhỏ vào phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Hiểu được điều đó tôi đã sử dụng một số bài thơ trong giờ hoạt động này để phát triển ngôn ngữ của trẻ như sau: Ví dụ : Trước khi ra hoạt động ngoài trời thay vì dặn dò trẻ trẻ trước lúc ra sân tôi cho trẻ đọc bài thơ : “Giờ ra sân” Nào các bạn ơi Cùng ra sân nhé 6 + Trong giờ hoạt động kể chuyện: Tôi cho trẻ quan sát mô hình câu chuyện tôi đang kể. Từ mô hình này sẽ giúp trẻ nhận ra các nhân vật trong truyện các tình tiết diễn ra trong câu chuyện. Trẻ sẽ nhớ tên truyện, tên các nhân vật trong truyện. Cũng từ mô hình này sẽ gúp trẻ nhớ lâu hơn nội dung câu chuyện. Do vậy, trẻ biết tập kể lại câu chuyện cùng cô một cách rõ ràng lưu loát. + Sau hoạt động kể chuyện: Tôi treo tranh, hình ảnh các nhân vật có trong câu chuyện trẻ vừa học ở xung quanh lớp. Ví dụ: Trẻ vừa được nghe và tập kể lại câu truyện “ Cây táo” cùng cô. Khi để tranh, ảnh các nhân vật như: Ông cụ, em bé, gà trống, bươm bướm. Trẻ dễ dàng nhận ra tên các các nhân vật mà trẻ vừa học. Trẻ biết gọi tên các nhân vật có trong câu chuyện đó, nhờ vậy mà trẻ sẽ nhớ lâu hơn khắc sâu hơn câu chuyện trẻ vừa học. Như vậy từ việc sắp xếp đồ dùng đồ chơi phù hợp, tạo môi trường học tập gần gủi với trẻ. Gúp trẻ tự tin trong giao tiếp, mạnh dạn hơn khi giao tiếp với bạn, với côTừ đó, củng cố vốn từ cho trẻ, giúp trẻ phát triển vốn từ, phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện hơn. 2.4 Giáo viên cần tuyên truyền và phối hợp tốt với cha mẹ trẻ Để vốn từ của trẻ phát triển tốt không thể thiếu được đó là sự đóng góp của gia đình. Việc giáo dục trẻ ở gia đình là rất cần thiết tôi luôn kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trao đổi thống nhất về cách chăm sóc nuôi dưỡng trẻ và kế hoạch lịch sinh hoạt dạy học cho từng tháng, từng tuần cho phụ huynh nắm bắt được. Thông qua các buổi gặp gỡ, các nhóm zalo, facbook của lớp, giáo viên tuyên truyền để phụ huynh vận động phụ huynh cố gắng dành thời gian để tâm sự với trẻ và lắng nghe trẻ nói, khi trò chuyện với trẻ phải nói rõ ràng mạch lạc, tốc độ vừa phải để trẻ nghe cho rõ, cha mẹ người thân phải cố gắng phát âm đúng cho trẻ bắt chước. Ngoài ra, tôi còn trao đổi thông tin, chia sẽ các các câu chuyện, bài thơ, đồng dao, ca dao, . qua đó phụ huynh rèn luyện thêm cho trẻ ở nhà. Khuyến khích phụ huynh cung cấp thêm kiến thức cho trẻ. Tránh không nói tiếng địa phương, cần tránh cho trẻ nghe những hình thái ngôn ngữ không chính xác. Sau thời gian phối hợp với phụ huynh thì tôi nhận thấy trẻ mạnh dạn, hồn nhiên hơn, thích trò chuyện với người lớn, đặc biệt là có một vốn từ đáng kể, mạnh dạn khi giao tiếp, biết vận dụng ngôn ngữ vào mọi tình huống khác nhau PHẦN III. HIỆU QUẢ CỦA VIỆC ÁP DỤNG BIỆN PHÁP Bằng sự cố gắng của bản thân, luôn ham học hỏi và mạnh dạn áp dụng những biện pháp trên nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động làm quen với văn học, tôi nhận thấy việc kết hợp và sử dụng nhiều hình thức khác nhau để phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một phương pháp hữu hiệu để đạt được kết quả cao nhất phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí của trẻ. Qua thời gian áp dụng, hiệu quả của biện pháp mang lại: *Đối với trẻ:
File đính kèm:
- skkn_phat_trien_ngon_ngu_thong_qua_hoat_dong_lam_quen_van_ho.doc