SKKN Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho trẻ 24-36 tháng ở trường mầm non

 ĐẶT VẤN ĐỀ
 Uốn cây từ thuở còn non
 Dạy con từ thuở hãy còn thơ ngây
 Trẻ em là giai đoạn học, tiếp thu, lĩnh hội những giá trị sống để phát 
triển nhân cách, nếu trẻ em được sống trong một môi trường giáo dục tốt thì 
trẻ sẽ có những đức tính tốt, do đó cần giáo dục “Kỹ năng sống” cho trẻ ngay 
từ khi trẻ học nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi.
 Vậy kỹ năng sống là gì? Kỹ năng sống là kỹ năng cần có trong cuộc sống 
hàng ngày, cần có cho những hành vi lành mạnh cho phép bạn đối mặt với thử 
thách hàng ngày. Để bước đầu trang giúp trẻ có kỹ năng như: Tự phục vụ, biết 
đoàn kết với bạn bè... cho trẻ một cách có hiệu quả nhất? Về phía các bậc cha 
mẹ trẻ, số đông gia đình chiều chuộng con cái, phần lớn bố mẹ đi làm nên 
chưa có nhiều thời gian bên trẻ, gửi ông bà chăm sóc nên kỹ năng sống của trẻ 
còn hạn chế, trẻ hay làm theo ý mình, ỷ nại, không có kỹ năng tự phục vụ.
 Trên thực tế có rất nhiều trẻ còn đang thiếu kỹ năng sống như: Không 
biết tự bảo vệ và chăm sóc bản thântrẻ thụ động và luôn tìm kiếm sự giúp 
đỡ từ người lớn. Cha mẹ không chú ý đến con mình ăn uống như thế nào, trẻ 
có biết sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống hay không?, trẻ chưa 
biết hành vi của mình là đúng hay sai, làm những gì con thích, chiều con từ 
nhỏ nên nhiều lúc vô tình làm trẻ thiếu kỹ năng sống cơ bản.
 Năm học 2021-2022 tôi được nhà trường phân công phụ trách nhóm 
lớp 24- 36 tháng tuổi. Trẻ cần được hướng dẫn vận dụng kỹ năng sống vào 
các sinh hoạt thường ngày giúp trẻ có thói quen tốt ngay từ nhỏ. Ở độ tuổi 
này trẻ bước đầu được làm quen với các kỹ năng như giao tiếp, kỹ năng tự 
phục vụ, khả năng thích nghi và thích khám phá thế giới xung quanh. 
 Chính vì thế tôi đã chọn đề “Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho trẻ 
24-36 tháng tuổi trong trường mầm non.” làm đề tài nghiên cứu đưa ra kế 
hoạch giáo dục kỹ năng sống cho trẻ một cách hiệu quả nhất. 4. Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến
 Sau khi sáng kiến này được áp dụng vào lớp tôi thì tôi thấy đa phần trẻ 
thích nghi với trường lớp mầm non, trẻ năng động, sáng tạo, khám phá, giải 
quyết công việc một cách hứng thú, hợp lý, tự giác tham gia các hoạt động, 
có kỹ năng và cảm xúc của trẻ phát triển tốt.
 5. Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng hoặc mở rộng sáng kiến.
 *Đối với nhà trường: 
 Ban giám hiệu nhà trường tổ chức các buổi thảo luận giáo kỹ năng 
sống cho trẻ để giáo viên được trao đổi những vướng mắc trong việc dạy trẻ.
 Cần tạo điều kiện cho giáo viên được đi thăm quan học tập ở các đơn 
vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
 *Đối với phòng giáo dục: 
 Đối với Phòng giáo dục tổ chức các lớp chuyên đề về giáo kỹ năng 
sống cho trẻ cho giáo viên được tham gia nâng cao chất lượng chuyên môn 
trong việc dạy kỹ năng sống cho trẻ.
 Cung cấp thêm các tài liệu có liên quan về việc dạy kỹ năng sống cho 
trẻ như: Các loại sách, báo, băng đĩa, hình ảnh ... tạo điều kiện thuận lợi trong 
việc dạy kỹ năng sống cho trẻ.
 Tổ chức chia sẻ những sáng kiến kinh nghiệm hay, những giải pháp 
mới về kỹ năng sống cho giáo viên học tập. thời cũng để phụ huynh hiểu được kế hoạch giáo dục của các cô tại nhóm lớp 
từ đó phụ huynh sẽ tích cực hơn trong việc giáo dục trẻ tại nhà.
 Giúp trẻ có những kỹ năng sống cơ bản qua các hoạt động học, giờ ăn, 
hoạt động trò chơi và các kỹ năng tự phục vụ của trẻ. 
 Tìm ra các giải pháp phù hợp giúp cho trẻ tiếp thu tốt hơn, trẻ có nề nếp 
hơn và mạnh dạn, tự tin khi tham gia các hoạt động kỹ năng sống cho trẻ theo 
yêu cầu của cô. 
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại lớp Nhà trẻ A Trường mầm non .............
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp nghiên cứu lý luận. 
 - Nhóm phương pháp trực quan. 
 - Phương pháp điều tra thực trạng. 
 - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn. 
 - Phương pháp quan sát.
2.Cơ sở lý luận của vấn đề:
 Hiện nay ở trong các gia đình trẻ em được quá chiều chuộng, đây chính 
là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ không có kỹ năng tự phục vụ bản thân 
mình. Và việc bố mẹ quá lạm dụng khi cho trẻ sử dụng các thiết bị điện tử dẫn 
đến trẻ ít có cơ hội tiếp xúc với mọi người xung quanh, chính vì thế mà khả 
năng giao tiếp và thích nghi với cuộc sống của trẻ còn hạn chế. Điều này ảnh 
hưởng rất lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
 Bản thân tôi là một giáo viên đã chăm sóc và giáo dục trẻ tại độ tuổi nhà 
trẻ, trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ tôi luôn chú trọng đến việc hình 
thành kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trong sinh hoạt hàng ngày như: Tập cho trẻ 
tự phục vụ (xúc cơm, uống nước; mặc quần áo, đi dép, vệ sinh, cởi quần áo 
khi bị bẩn, ướt; Lấy gối đi ngủ; Tập một số thao tác đơn giản trong rửa tay, 
rửa mặt;
 Chính điều đó làm tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để hình thành cho trẻ 
các kỹ năng tự phục vụ bản thân đơn giản mà lại hiệu quả, nhằm giúp trẻ phát 
 2 Kiến thức về kỹ năng sống của trẻ còn nghèo nàn, trẻ còn quá nhỏ chưa 
đến trường lớp bao giờ, khả năng tiếp thu kiến thức hạn chế, trẻ đi học không 
thường xuyên ảnh hưởng rất nhiều đến việc giáo dục kỹ năng cho trẻ.
 - Đa số phụ huynh còn chiều chuộng trẻ. Chưa hiểu tầm quan trọng giáo 
dục kỹ năng sống cho trẻ, chỉ nghĩ trẻ nhỏ được chơi.
 3.3 Khảo sát thực trạng:
 Trước khi áp dụng các giải pháp của đề tài "Một số biện pháp rèn kỹ năng 
sống cho trẻ nhà trẻ 24-36 tháng tuổi trong trường mầm non” Tôi tiến 
hành khảo sát tình hình của trẻ như sau:
 KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM
 TT Nội dung khảo sát Tổng số Trước khi áp 
 học sinh dụng
 Đạt Tỉ lệ %
 1 Kỹ năng tự phục vụ bản thân. 7/15 47
 2 Kỹ năng giao tiếp, chào hỏi 5/15 33
 3 Kỹ năng mạnh dạn tự tin 15 6/15 40
 4 Kỹ năng hợp tác 7/15 47
 Kết quả khảo sát trẻ cho thấy kỹ năng sống của trẻ đạt thấp, vì vậy tôi 
đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp sau:
4. Các biện pháp thực hiện:
4.1 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch và xác định loại kỹ năng sống phù 
hợp với độ tuổi 24 – 36 tháng để dạy trẻ.
 Nhiều người đặt ra câu hỏi “ Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở độ tuổi 
24-36 tháng có quá sớm, liệu bản thân trẻ có thực hiện được không?” Chẳng 
có gì là sớm vì xung quanh trẻ có rất rất nhiều kỹ năng cần thiết. 
 Tôi lựa chọn xác định được kỹ năng sống cơ bản với lứa tuổi của 24-36 
tháng tuổi phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương. Tôi tự học, tự bồi 
dưỡng các tài liệu liên quan giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24-36 tháng tuổi. 
Tôi xây dựng lồng ghép cụ thể như sau: 
* Về mặt kỹ năng của trẻ 
 4 2 Tháng 11 - Dạy trẻ cất đồ dùng đồ chơi - Làm mẫu, thực 
 & Tháng đúng nơi quy định. hành
 12 - Kỹ năng đeo, cất ba lô - Làm mẫu, thực 
 - Bê ghế về tổ, về bàn, cất ghế. hành
 - Bé lấy nước uống
3. Tháng 01 - Hướng dẫn trẻ chơi hoà đồng - Trò chuyện
 & Tháng với bạn. - Tương tác, thực 
 02 - Dạy trẻ trả lời những câu hỏi hành
 đầy đủ khi được hỏi. - Làm mẫu, thực 
 - Dạy trẻ kỹ năng đi tất. hành
4. Tháng 3 - Kể những mẫu chuyện kỹ - Phương pháp 
 đến Tháng năng sống của các bạn nhỏ dùng lời
 5 - Giúp trẻ thực hiện những -Thực hành, trải 
 công việc đơn giản. nghiệm
 Như vậy sau một thời gian nghiên cứu, tôi đã xây dựng được kế hoạch phù 
hợp các nội dung phù hợp với độ tuổi 24-36 tháng từ dễ đến khó, bổ sung đầy 
đủ vào ngân hàng nội dung của lớp. 
 4.2.Biện pháp 2: Rèn kỹ năng sống thông qua tiết học kỹ năng.
 Theo TS Trần Bội Lan, chuyên gia tư vấn đào tạo, Trung tâm ABS 
TPHCM cho biết: “Ở các nước trên thế giới, giáo dục kỹ năng sống được đưa 
vào chương trình giảng dạy và là một môn học”. Các chuyên gia cho rằng: 
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em hết sức đơn giản và gần gũi với 
trẻ. Vì thế tôi đã đưa vào mỗi tháng 1 tiết dạy hoạt động giáo dục kỹ năng 
sống cụ thể để trẻ được thực hành, trải nghiệm tốt các kỹ năng, hứng thú tham 
gia vào hoạt động, mỗi tháng tôi dạy một hoạt động học kỹ năng sống thay 
vào hoạt động nhận biết tập nói. 
* Thông qua hoạt động kỹ năng sống: 
VD1: Hoạt động dạy trẻ kỹ năng cầm bát, cầm thìa. Tôi thực hiện như sau.
Hoạt động 1: Ổn định tổ chức
 6