SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng sớm thích nghi với môi trường, lớp mầm non

 những bệnh trạng như đau bụng, la hét ói mửa,... Đây là những biểu hiện rối loạn 
tâm lý kèm theo sự rối loạn về cơ thể của trẻ. 
 Lớp của tôi có 25 cháu, trong đó đa số là trẻ đi học lần đầu tiên chưa gửi qua 
trường lớp, nhóm lớp tư thục nào . Chính vì việc giúp các cháu sớm thích nghi với 
trường lớp, với các cô là một vấn đề vô cùng quan trọng. Mặc dù đã được bồi dưỡng 
lý thuyết về các biện pháp giúp trẻ sớm thích nghi với trường mầm non và bản thân 
tôi cũng đã trải qua nhiều năm đón cháu mới nhưng đây vẫn là điều trăn trở của tôi 
khi nhận cháu mới. Mỗi năm đối tượng các cháu khác nhau và cách làm quen cũng 
phải khác nhau. Phụ huynh thì thường hay so sánh và lo lắng không biết cô đối xử 
với các con có tốt không? Giảm tiếng khóc khi phải rời xa ba mẹ đến môi trường 
mới? Làm sao để phụ huynh yên tâm, vui vẻ khi trao đứa con bé bỏng cho các cô? 
Làm sao để trẻ thích nghi với trường lớp mầm non cách sớm nhất? Và làm thế nào 
để với trẻ mỗi ngày đến trường là một ngày vui? Vấn đề giúp trẻ sớm hoà nhập vào 
môi trường mới luôn làm tôi trăn trở và tôi luôn tìm mọi cách giúp các bé thích nghi 
thật sớm với trường, lớp Mầm non, Mẫu giáo.
Nhận thức được điều đó nên tôi mạnh dạn trao đổi với đồng nhiệp để nghiên cứu đề 
tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng sớm thích nghi với môi trường, lớp mầm 
non.”
2. Mục đích ngiên cứu.
 Nhằm thực hiện tốt công tác xã hội hóa giáo dục ở trường Mầm non, đem lại 
nguồn sức mạnh giúp trẻ đi vào nề nếp thích nghi với trường lớp Mầm non, Mẫu 
giáo, giúp cho nhà trường, đào tạo cho xã hội nguồn nhân lực phát triển toàn diện về 
đức, trí, thể, mỹ, lao động, làm nên sức mạnh của cộng đồng trong giáo dục mầm 
non ở trường Mầm non, Mẫu giáo.
3. Đối tượng nghiên cứu.
 Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng sớm thích nghi với môi trường, lớp mầm 
non. B. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận.
 Giáo dục mầm non là giai đoạn đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân , là bộ 
phận quan trọng trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ thành những con người có ích, 
thành những con người mới. Một trong ba mục tiêu của cải cách giáo dục của nước 
ta là: Làm tốt việc chăm sóc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ thời thơ ấu nhằm tạo ra cơ 
sở quan trọng của con người Việt Nam mới, người lao động làm chủ tập thể, phát 
triển toàn diện nhân cách. Giáo dục mầm non đã góp phần thực hiện mục tiêu trên, 
ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức, có khoa học, có 
tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con người biết 
yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp giàu ước mơ và sang tạo. Những phẩm chất ấy con người 
phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong 
tương lai . 
 Việc tạo sự ham muốn, thích thú cho trẻ đến trường, đến lớp là việc rất quan trọng. 
Với trẻ là lứa tuổi đầu tiên bước vào làm quen với hoạt động, trường , lớp cũng rất 
nhiều điều xa lạ , mới mẻ. Tạo cho trẻ hứng thú đi học sẽ tạo cho phụ huynh có tâm 
lý thoải mái, yên tâm giao con cho cô giáo , trẻ sẽ hòa đồng nhanh với môi trường 
tập thể tham gia tích cực vào các hoạt động của trường, lớp và cô giáo. Cô giáo cũng 
rễ ràng tiếp cận với trẻ để hiểu được tâm lý của trẻ và có biện pháp giáo dục phù 
hợp.
 Trẻ em rất nhạy cảm nên trẻ cần được quan tâm nhiều hơn về xúc cảm, nhất là 
trong những ngày đầu đi học. Nếu không sử lý khéo léo cô giáo có thể vô tình khiến 
trẻ sợ hãi và sinh ra một vài tâm lý tiêu cực nhất định, từ đó dẫn đến trẻ khóc đêm, 
biếng ăn, hay la hét. Vì thế, nghệ thuật giao tiếp với trẻ trong những thời gian đầu là 
hết sức cần thiết và quan trọng.
II. Khảo sát thực trạng.
1.Thuận lợi. III. Biện pháp thực hiện.
1. Biện pháp 1: Tạo niềm tin, sự gần gũi thân thiện với trẻ.
Những ngày đầu tiên xa mẹ để tới trường mầm non là những ngày vô cùng khó khăn 
đối với trẻ.Trẻ đến trường là tiếp xúc với một môi trường sống hoàn toàn mới lạ. Ở 
nhà, trẻ thân thuộc với tất cả: đồ dùng gia đình, các góc sinh hoạt, khung 
cảnh.Chính sự thân thuộc gần gũi đó làm bé thoải mái và cảm thấy mình được bảo 
vệ, được che chở. Ngược lại, lần đầu tiên đi học, trẻ phải tiếp xúc với môi trường 
mới, khung cảnh mới, các góc sinh hoạt mới, những bạn mới,..tất cả đều lạ lẫm, 
xa lạ đối với trẻ, khiến trẻ không thoải mái, khiến trẻ cảm thấy hình như mọi chuyện 
không ổn. Trẻ cảm thấy hình như mình không thể sinh hoạt như bình thường và điều 
này khiến trẻ trở nên cảnh giác, tâm trạng lo lắng, bất an.
 Vì vậy, nhận thức được vai trò của cô giáo, người mẹ hiền thứ hai, khi trẻ đến 
trường, để trẻ thấy trường như ngôi nhà thứ hai của mình. Tôi luôn cố gắng trở thành 
người bạn tin cậy của trẻ khi đến lớp. Khi được cha mẹ đưa đến lớp, những ngày đầu 
tiên trẻ thường ôm chặt lấy cha mẹ không muốn rời xa và nhìn xung quanh một cách 
dò xét. Lúc đó, tôi không vội vàng tách cháu ra khỏi vòng tay phụ huynh ngay. Vì 
nếu lúc đó cô giáo đến ôm chầm và tách rời trẻ ra khỏi tay cha, mẹ thì tôi nghĩ trẻ sẽ 
rất ghét và rất sợ cô, sợ đi học. Khi đó, tôi chỉ đến chào hỏi phụ huynh, trò chuyện, 
mỉm cười với trẻ để làm quen với trẻ tránh cho trẻ bị hụt hẫng và có cảm giác bị bỏ 
rơi. Khi tiếp xúc lần đầu tiên với trẻ tôi chỉ chào hỏi, cười và làm quen bằng những 
câu hỏi thân mật như: “Con tên gì?”, “Con mấy tuổi?”, “Con có muốn vào lớp chơi 
cùng cô và các bạn không?”. Sau đó trò chuyện với phụ huynh và từ từ vuốt ve trẻ, 
kế đến là nắm tay trẻ thật nhẹ nhàng, đó là bước khởi đầu để tạo sự gần gũi với trẻ, 
để trẻ cảm thấy an lòng. (Hình ảnh 1)
2. Biện pháp 2: Phối hợp và tạo niềm tin với phụ huynh.
 Cha mẹ nào cũng phải trải qua giai đoạn khó khăn khi quyết định cho trẻ đi 
học lần đầu tiên và giúp trẻ thích nghi được với môi trường mới. Có vô vàn các câu Ngày đầu tiên đi học, cha mẹ nên đưa trẻ đi học sớm, tranh thủ cho trẻ được 
làm quen với khung cảnh trong trường. Đối với các cháu lần đầu tiên đi học, trong 
tuần lễ được ở lại làm quen, ngoài việc trao đổi với phụ huynh về trẻ, tôi cũng đã 
sinh hoạt với các anh chị phụ huynh về nội quy của nhóm lớp như: Cho bé đi học 
đều, đúng giờ, đồng thời đề nghị phụ huynh kết hợp với cô trong việc rèn nề nếp và 
thói quen lễ phép. Tôi cùng với phụ huynh tổ chức cho trẻ chơi những trò chơi dân 
gian, câu cá, hát dân ca. 
 Khi trẻ bắt đầu bị tôi thu hút thì tôi sẽ làm quen, trò chuyện với trẻ trong vai 
trò “cô giáo”. Việc làm quen diễn ra một cách tự nhiên, dần dần các cháu không cảm 
thấy đột ngột. Chính các cháu này sẽ là những nhân tố tích cực lôi kéo những cháu 
này sẽ là những nhân tố tích cực lôi kéo những cháu mới hưởng ứng theo cô sau 
này.
 Phối hợp để phụ huynh thông cảm với cô giáo, vì lớp vào đầu năm thì bao giờ 
cũng có nhiều trẻ khóc nên nhiều khi “Trẻ sẽ tự khóc khi nhìn thấy bạn khóc” và cô 
giáo phải dỗ từng trẻ. Nếu trẻ nào khóc ít và tự ngồi được vào ghế thì cô sẽ quay 
sang đón trẻ khác và dỗ những trẻ đang khóc khác, cha mẹ không vì thế mà cho rằng 
cô giáo không quan tâm đến con mình vì cho dù cô không ở gần trẻ nhưng trẻ vẫn 
nằm trong tầm quan sát của cô.
 Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh để nắm được thói quen, đặc điểm 
tâm sinh lý của trẻ khi trẻ ở nhà như: Trẻ thích gì và không thích gì?... cùng phối 
hợp để giúp trẻ sớm làm quen với trường, lớp.
 Tuy nhiên, một số trẻ vẫn chỉ ngồi trong lòng cha mẹ mà không chịu chơi cùng 
 bạn, một số trẻ khác thì trẻ khóc rất nhiều, hay đòi chạy ra cửa để về nhà, điều 
 này đã gây khó khăn rất lớn trong việc dạy trẻ và giáo dục đối với các trẻ khác, 
 những trẻ không khóc cũng sẽ dễ bắt chước khóc theo khi thấy bạn khóc. Để dần 
 khắc phục tình trạng trên thì vào những ngày đầu, tôi cho phụ huynh vào lớp thời gian. Vì vậy, trong thời gian đầu tùy theo cá tính của từng trẻ tôi luôn chiều trẻ 
để trẻ cảm thấy an tâm trong môi trường mới. 
 Sau khi các trẻ mới đã quen trường, quen lớp, quen bạn, tôi bắt đầu dạy trẻ 
cách chào hỏi cô khi đến lớp, chào mẹ con đi học và thưa ba mẹ khi đi học về, biết 
nói cảm ơn khi cô và mẹ cho quà, sữa, bánh .Tôi tập cho trẻ thực hiện các nề nếp 
của lớp như: biết dạ thưa khi nói chuyện với cô, biết xin phép cô khi muốn đi vệ 
sinh, biết xếp hàng, biết chờ đến lượt, biết thu dọn đồ chơi Làm quen với các hiệu 
lệnh xắc xô. Tôi không nóng vội mà ép cháu làm được ngay 1, 2 tuần đầu làm cho 
bé sợ và thấy cô giáo là một cực hình, đây là điều dễ xảy ra trong thời gian mới vào 
trường. Và khi cô ra hiệu lệnh “Gõ xắc xô một, hai, ba .” Là trẻ đã biết là làm 
những gì.
 VD1: Cô hướng dẫn trẻ cất đồ dùng đúng nơi quy định, phụ huynh đặt đồ 
trước và nhắc trẻ cất đồ dùng đúng nơi quy định
 VD2: Khi trẻ đến lớp tôi khoanh tay và nói cô chào con và nhắc trẻ chào cô 
khi đó phụ huynh cũng nắc con của mình” con khoanh tay chào cô đi nào” cứ như 
vậy trẻ sẽ nhìn và bắt trước theo dần dần hình thành thói quen cho trẻ(Hình ảnh 4)
 5. Phong thái của giáo viên:
 Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô 
được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy, cô luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người 
lớn, với trẻ xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón, trả trẻ tôi luôn ân cần dịu 
dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, nếu trẻ có 
hành vi hoặc lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai 
phạm lần sau. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ cháu 
rất thích. Cô thực sự là tấm gương sáng cho học sinh noi theo hay cô giáo là mẹ hiền, 
mẹ và cô là hai cô giáo, trẻ có hai mẹ hiền nhất định trẻ sẽ là con ngoan trò giỏi.
 Ngoài những biện pháp giúp trẻ thích nghi sớm với trường, lớp Mầm non từ 
những kinh nghiệm thực tiễn và kinh nghiệm học hỏi từ đồng nghiệp tôi đã áp dụng