SKKN Biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng thông qua hoạt động kể chuyện ở Trường Mầm non Hải An

 2
I.MỞ ĐẦU
Lý do chọn biện pháp
Ngôn ngữ luôn có vai trò to lớn trong sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ 
mầm non. Ngôn ngữ chính là phương tiện để trẻ phát triển tư duy và giáo dục tình 
cảm, thẩm mỹ cho trẻ. Trong giáo dục trẻ mầm non hiện nay, càng thấy rõ hơn vai 
trò của ngôn ngữ đối với việc giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt: Đức, trí, thể, 
mỹ. Ngôn ngữ chính là công cụ để trẻ giao tiếp, trao đổi với nhau trong học tập 
cũng như trong vui chơi.
Đặc biệt, trẻ 24-36 tháng là lứa tuổi có vốn từ phát triển mạnh, trẻ có thể nói được 
câu ngắn 3 đến 4 từ, có nhu cầu giao tiếp với mọi người, trẻ thích tìm hiểu về những 
điều mới lạ trong cuộc sống xung quanh, thường sử dụng các từ ngữ chỉ tên gọi, 
hành động, công việc của con người gần gũi với trẻ. Vì vậy để giúp trẻ phát triển 
ngôn ngữ đòi hỏi cô giáo phải có những kỹ năng cần thiết như: Kỹ năng nghe, nói, 
đọc thơ, kể chuyện diễn cảm, kỹ năng tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ 
cho trẻ phù hợp bằng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Để phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ quả thực là một vấn đề vô cùng quan trọng.
 Riêng bản thân tôi, là một giáo viên được phân công nhiều năm trực tiếp 
dạy trẻ 24-36 tháng tuổi, tôi thấy trẻ lớp tôi rất thích nghe cô kể chuyện, từ những 
câu chuyện cổ tích, thần thoại thu hút và dễ đi vào tâm hồn trẻ thơ. Qua quá trình 
tiếp xúc với trẻ tôi nhận thấy ở lớp tôi có nhiều cháu còn nói ngọng, nói lắp, vốn từ 
của trẻ còn ít khả năng nghe hiểu còn hạn chế. Từ đó, tôi luôn băn khoăn, suy nghĩ 
làm thế nào để phát triển tốt ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ phát âm đúng, diễn đạt được 
ý muốn của mình. Xuất phát từ lý do đó, tôi chọn biện pháp “Phát triển ngôn ngữ 
cho trẻ 24-36 tháng thông qua hoạt động kể chuyện ở trường mầm non Hải An”
II. NỘI DUNG
1. Đánh giá thực trạng.
 1.1 Thuận lợi:
 - Đầu năm 2023-2024, tôi được phân công chủ nhiệm lớp Nhà trẻ 24-36 
tháng A1 với tổng số trẻ là 25 trẻ.
 - Được ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm và tạo điều kiện tốt để giáo 
viên phát huy hết khả năng của mình trong giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện để 
giáo viên được học tập bồi dưỡng thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn.
 - Nhà trường luôn cung cấp đầy đủ tài liệu như sách, tranh truyện, thơ, ca 
dao, đồng dao cho giáo viên.
 - Với sự chỉ đạo của nhà trường, môi trường học tập bên trong và bên ngoài 
lớp học được xây dựng theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, góc thơ, truyện trong lớp 
học được bố trí phù hợp, không gian rộng rãi, thoáng mát, hình ảnh sinh động.
- Giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, có lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, nắm 
vững phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ.
- Bản thân luôn có tinh thần tự học hỏi từ đồng nghiệp, sách báo, internet
 1.2. Khó khăn:
- Đa số trẻ chưa qua độ tuổi 18-24 tháng nên khả năng giao tiếp của trẻ còn hạn 
chế, vốn từ nghèo nàn, trẻ hay nói ngọng nói lắp. 4
 2.2. Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi minh họa nội dung câu chuyện.
 Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng thì việc chuẩn bị một số đồ dùng 
đồ chơi phục vụ cho giờ kể chuyện là không thể thiếu. Chính vì vậy tôi đã không 
ngừng sưu tầm, sáng tạo chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động kể 
chuyện. Đồ dùng đồ chơi phải có màu sắc, sinh động đẹp để thu hút trẻ, đồ vật phải 
phát ra tiếng kêu có âm thanh vui nhộn nhưng phải đảm bảo an toàn, sử dụng hợp 
lý, đồ dùng đồ chơi phải phong phú đa dạng về thể loại như: Tranh truyện, rối, sa 
bàn... Tạo tình huống bí mật để thu hút trẻ vào hoạt động một cách thoải mái tự tin 
và kích thích trẻ nói được nhiều.
Ví dụ: Đối với nội dung câu chuyện: “Đôi bạn nhỏ”
+ Cô kể lần 1: Kể diễn cảm kết hợp tranh minh họa câu chuyện.
+ Cô kể lần 2: Sử dụng sa bàn có nội dung câu chuyện.
 Ngoài tranh truyện do nhà trường cấp phát, tôi còn chuẩn bị những con rối rất 
đẹp để phục vụ cho các câu chuyện.
 Ví dụ: Trong câu chuyện: “Thỏ con không vâng lời” dùng rối gấu, rối thỏ mẹ 
, thỏ con.
 Những con vật nhỏ nhắn xinh xắn luôn là những người bạn đáng yêu của trẻ, 
hiểu được tâm lý này của trẻ nên khi kể chuyện tôi chuẩn bị đồ dùng cho trẻ như 
mũ các nhân vật gà con, vịt con,...Để trẻ được cầm, đội và bắt chước nhân vật trong 
truyện. Việc chuẩn bị đồ dùng phục vụ cho các hoạt động kể chuyện đó là yếu tố 
góp phần quyết định chất lượng và khả năng sáng tạo của trẻ trong giờ học, khi trẻ 
có hứng thú với các hoạt động trẻ sẽ mạnh dạn nói lên suy nghĩ của mình.
2.3. Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kể chuyện.
Các nhân vật trong câu chuyện thì luôn vận động và thay đổi vị trí nhưng nếu chúng 
ta chỉ dạy bằng tranh, thì trẻ khó có thể tưởng tượng và hiểu được những hành động 
của nhân vật. Vì vậy tôi kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin vào làm và tìm tòi 
các hiệu ứng hình ảnh, slides để tạo hứng thú, kích thích trẻ tập nói để phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ.
Ví dụ: Câu chuyện “Quả trứng” làm hiệu ứng slides
2.4. Lựa chọn câu hỏi đàm thoại phù hợp, khuyến khích trẻ kể chuyện cùng 
cô.
 Trẻ ở lứa tuổi này nhiều khi hay hỏi và trả lời trống không hoặc nói những 
câu không có nghĩa. Vì vậy bản thân tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ hoặc nói mẫu 
cho trẻ nghe, động viên khuyến khích trẻ nhắc lại, luôn tạo điều kiện đáp ứng mọi 
câu hỏi của trẻ một cách ngắn gọn, dễ hiểu. Hệ thống câu hỏi phải phù hợp với độ 
tuổi của trẻ.
 Ví dụ: Chủ đề “ Mẹ và những người thân yêu của bé” Tôi chọn câu 
chuyện “Cháu chào Ông ạ” để đàm thoại nội dung câu chuyện với trẻ. + Cô vừa 
kể cho các con nghe câu chuyện gì?
+ Trong chuyện có những ai?
+ Ông gặp bạn gà con, bạn Gà chào ông như thế nào?
+ Khi ông gặp bạn chim, bạn chim chào Ông như thế nào?
- Các con thấy các bạn trong câu chuyện như thế nào?
- Khi gặp người lớn các con phải làm gì? 6
xác nhất.
 Vận động phụ huynh trang bị thêm truyện tranh ở nhà hoặc đến góc sách nhà 
trường để mượn về kể cho trẻ nghe, sau đó là tập cho trẻ kể chuyện. Khích lệ trẻ 
bằng cách khi xem truyện ở nhà hôm sau có thể đem lên trường kể cho cô và các 
bạn cùng nghe. Công tác phối kết hợp này tạo sự gắn kết, hiểu nhau hơn giữa gia 
đình và nhà trường, cũng là hình thức rất hay để giúp trẻ tự tin, mạnh dạn trong 
việc sử dụng vốn từ, sử dụng câu phù hợp trong giao tiếp.
III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN\
 Qua quá trình áp dụng biện pháp “Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng 
tuổi thông qua hoạt động kể chuyện” ở trường mầm non Hải An tôi đạt được một 
số kết quả như sau:
* Đối với giáo viên
 - Tạo ra mối quan hệ gần gũi, thân thiện giữa cô và trẻ
 - Bản thân không ngừng tìm tòi nghiên cứu và tham khảo tài liệu. Luôn học 
hỏi, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho bản thân.
- Tạo môi trường học tập phong phú, làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo thu hút trẻ vào 
hoạt động để giúp trẻ phát triển vốn từ thông qua hoạt động kể chuyện một cách 
hiệu quả nhất.
* Đối với trẻ
 - Trẻ rất hứng thú trong các hoạt động kể chuyện.
- Trẻ đã mạnh dạn tự tin hơn trong giao tiếp.
 - Trẻ biết nói đủ câu vốn từ của trẻ tăng lên đáng kể, tình trạng nói ngọng, 
nói lắp đã giảm, trẻ nói rõ ràng, trọn câu hơn.
 - Trẻ biết xem tranh và kể chuyện theo ý tưởng của mình.
 - Trẻ đã mạnh dạn thể hiện nhu cầu, sở thích của mình bằng lời nói.
 * Đối với phụ huynh
 - Phụ huynh cũng đã từng bước hiểu được tầm quan trọng về việc cho trẻ 
đến trường và phối hợp với giáo viên phát triển vốn từ cho trẻ tại gia đình, cha mẹ 
vui hơn khi thấy con mình thay đổi và tiến bộ rõ rệt, mạnh dạn hơn, giao tiếp nhiều 
hơn.
 Qua thực hiện một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng 
tuổi thông qua hoạt động kể chuyện của lớp tôi từ đầu năm đến nay đã thu lại được 
kết quả như sau: 8
IV. _ KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Ý nghĩa của biện pháp
 - Phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở trường mần non và đặc biệt là lứa tuổi nhà trẻ 
24-36 tháng là vấn đề rất quan trọng và cần thiết.
 - Muốn phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể chuyện đạt hiệu 
quả cao, trước hết chúng ta cần phải xây dựng kế hoạch theo chủ đề.
 - Đối mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng 
đồ chơi, đồ dùng đồ chơi phải có tính thẩm mỹ.
 - Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giờ kể chuyện giáo viên cần đầu tư về 
thời gian nghiên cứu để lựa chọn nội dung truyện kể hay, cô cần xác định được 
giọng kể phù hợp để gây hứng thú cho trẻ .
 2. Kiến nghị và đề xuất
 * Đối với nhà trường
 - Tổ chức thường xuyên các chuyên đề phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt 
động làm quyen văn học ở trong trường mần non.
 - Tiếp tục xây dựng môi trường phong phú, bổ sung các đồ dùng tăng cường 
làm và sưu tầm các tranh truyện để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động.
 * Đối với phòng giáo dục
 - Tổ chức thường xuyên các chuyên đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua 
hoạt động làm quyen văn học, giúp giáo viên có điều kiện trao đổi, học hỏi kinh 
nghiệm lẫn nhau.
 Trên đây là biện pháp “Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng thông 
qua hoạt động kể chuyện tại trường mầm non Hải An”. mà bản thân tôi đã thực 
hiện và có hiệu quả trong năm học vừa qua. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của 
ban giám khảo để đề tài này của tôi được hoàn thiện hơn./.
 Hải An, ngày 05 tháng 1 năm 2024
 NGƯỜI VIẾT
 Nguyễn Thị Thu Thủy